Dziś, przemierzając piwnice, odkryjesz liczne fotografie portretowe oraz gabloty z artefaktami, które ukazują mroczne oblicze Rypina i Lipna za czasów okupacji.
Zapraszamy do piwnic, serca naszego Muzeum. Do piwnic "Domu Kaźni", bo taka nazwa przylgnęła do tego budynku już na zawsze. Niemcy podczas II wojny światowej już jesienią 1939 roku zorganizowali tutaj tymczasowe więzienie dla polskiej inteligencji. Oprawcami byli tutejsi koloniści, tworzący Volksdeutcger Selbstschutz, czyli osoby pochodzenia niemieckiego mieszkające na tych terenach przed wojną. W tajemnicy zbrodniarze przygotowywali listy osób przeznaczonych do eksterminacji. Tutaj dla więźniów przygotowano cztery ciasne i duszne cele. Po 20 października członkowie Selbstschutzu aresztowali ludzi znanych z działalności politycznej i społecznej. Ponad 200 osób aresztowano i osadzono w budynku przy ul. Warszawskiej 20, który był odtąd siedzibą Selbstschutzu. Część więźniów tu zamordowano, bądź wywieziono i rozstrzelano w lasach skrwileńskich. Egzekucje odbywały się także w lasku rusinowskim, na stadionie sportowym i cmentarzu żydowskim. Jesień 1939 roku była najboleśniejszym okresem okupacji niemieckiej na Ziemi Dobrzyńskiej.