Dział Zbiorów Specjalnych powstał w 1953 roku. Stworzyły go istniejące dawniej kolekcje rękopisów (gromadzone osobno od około 1915 r. lub nawet wcześniej), dokumentów (sprzed 1920 r.) oraz ewidencja dedykacji autorskich (prowadzona od 1903 r.) oraz założone od czasów polskich zbiory exlibrisów (w okresie 1921-1924) i autografów (1924 r.). Od lat 50. z zasobów ogólnych wyodrębniano kolejne zbiory, m.in. : stare druki (1950 r.) oraz kartografię (początek 1952 r.).