Wyczółkowski namalował w swoim życiu kilkadziesiąt autoportretów w różnych technikach – oleju, pastelu, akwareli i za pomocą grafiki. Można zauważyć w nich zmiany w wyglądzie artysty i upływ czasu. Są one swoistym pamiętnikiem zdarzeń i sytuacji. "Autoportret w todze i birecie" wykonany został za pomocą akwareli na papierze. Za datę stworzenia portretu przyjmuje się 1912 r. Wyczółkowski przedstawił na obrazie siebie w popiersiu, z twarzą na wprost, próbującego przybrać poważną, nawet groźną minę. Ubrany jest w niebieską togę i biret, który jednoznacznie ma nawiązywać do funkcji profesora i rektora krakowskiej ASP. Niebiesko-szare tło potraktowane zostało schematycznie. Artysta namalował siebie bez okularów, z siwą brodą i charakterystycznymi dla siebie podkręconymi wąsami.